GOSPOSTRATEG - rola nauk społecznych w strategicznym rozwoju kraju. Szanse i bariery.

  • Leszek Kwieciński Uniwersytet Wrocławski Wydział Nauk Społecznych Instytut Studiów Międzynarodowych
Słowa kluczowe: program strategiczny, nauki społeczne, polityki publiczne

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Głównym celem artykułu jest analiza znaczenia nauk społecznych w polityce gospodarczej, a w szczególności innowacyjnej kraju, rozumianej jako rodzaj polityki publicznej realizowanej poprzez krajowy strategiczny program badań.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym jest określenie „strategiczności” nauk społecznych wyrażone w pierwszym programie badań naukowych realizowanych na poziomie centralnym GOSPOSTRATEG. Problem ten wpisany został w relacje na linii nauka – rynek – państwo. Metodami użytymi do operacjonalizacji celu głównego i szczegółowych są: metoda systemowa średniego rzędu, metoda instytucjonalno‑prawna oraz neoinstytucjonalizm historyczny, a techniką badawczą są dane zastane i obserwacja bezpośrednia, ukryta, trwała.

PROCES WYWODU: Główna teza artykułu odnosi się do braku zaufania wobec efektywności nauk społecznych wynikającego z braku rynku na podaż działań tego sektora oraz braku efektów stricte technologicznych, co w rezultacie wymusza silną rolę państwa.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W odniesieniu do kwestii zarządzania państwem i kreowania polityk publicznych zauważalna jest niska sprawność instytucji państwowych przejawiająca się zarówno w rankingach, jak i procesach definiowanych jako cień hierarchii czy paradoks podwójnej słabości.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Opisane w artykule procesy cienia hierarchii oraz paradoksu podwójnej słabości w odniesieniu do programu GOSPOSTRATEG zauważalne są w podmiotowym zawężeniu jego realizacji do instytucji centralnych państwa, co oznacza, iż przyjęto optykę odgórnego wdrażania polityk publicznych. Sytuacja ta wynika z braku zaufania do jednostek naukowych z obszaru nauk społecznych i może prowadzić do ewolucyjnego marginalizowania tej dyscypliny naukowej oraz jej wpływu na realne procesy społeczno‑gospodarcze. Innowacyjność tematu w niniejszym artykule wiąże się z analizą relacji na linii nauki społeczne – program strategiczny – innowacyjność – wdrażalność – rozwój społeczno‑gospodarczy.

Biogram autora

Leszek Kwieciński, Uniwersytet Wrocławski Wydział Nauk Społecznych Instytut Studiów Międzynarodowych
Pracownik naukowy w Instytucie Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego. Specjalizuje się w kwestiach związanych z polityką innowacyjną, narodowymi systemami innowacji, zarządzaniem sektorem publicznym oraz integracją europejską. Sprawuje funkcje Pełnomocnika Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego ds. innowacyjności i przedsiębiorczości akademickiej oraz opiekuna naukowego Studenckiego Koła Naukowego Integracji europejskiej KIte. Opublikował ponad 90 prac naukowych w języku polskim, jak i językach obcych.

Bibliografia

Börzel, T.A. (2009). Nowe metody zarządzania a rozszerzenie Unii Europejskiej – paradoks podwójnej słabości. W: L. Kolarska‑Bobińska (red.), Nowe metody zarządzania w państwach Unii Europejskiej. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Chodubski, A. (2005). Wstęp do badań politologicznych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Cieślik, J. (2014). Przedsiębiorczość – polityka – rozwój. Warszawa: SEDNO Wydawnictwo Akademickie. European Innovation Scoreboard, 2017, dokument ze stron Komisji Europejskiej. Pozyskano z: http://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/facts‑figures/scoreboards (dostęp: 05.12.2017).

Ewaluacja ex‑ante Programu Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków – GOSPOSTRATEG. Raport końcowy. (2017). Warszawa: NCBiR.

Jessop, B. i Sum, N.-L. (2006). Beyond the Regulation Approach. Putting capitalist economies in their place. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.

Geodecki, T., Gorzelak, G., Górniak, J., Hausner, J., Mazur, S., Szlachta, J. i Zaleski, J. (2012).

Kurs na innowacje: jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu. Kraków: Fundacja Gospodarki and Administracji Publicznej.

Gillessen, J. i Pasternack, P. (2013). Zweckfrei nützlich: Wie die Geistes-und Sozialwissenschaften regional wirksam werden. Fallstudie Sachsen‑Anhalt (HoF-Arbeitsbericht 3’13). Halle‑Wittenberg. Pozyskano z: http://www.hof.uni‑halle.de/dateien/ab_3_2013.pdf (dostęp: 24.03.2015).

Hausner, J. (red.). (2014). Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania.

Raport o stanie samorządności w Polsce, t. II. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny, Małopolska

Szkoła Administracji Publicznej. http://www.worldbank.org/pl/country/poland (dostęp: 19.12.2016).

http://csi.civicus.org/index.php?option=com_content&view=frontpage&Itemid=1 (dostęp:

12.2016).

Kräuter, M., Oberlander, W. i Wießner, F. (2008). Zurück in die Zukunft. Berufliche Chancen und Alternativen für Geisteswissenschaftler. Berlin. Pozyskano z: http://www.ratswd.de/download/workingpapers 2008/27_08.pdf (dostęp: 24.03.2015).

Koncepcja good governance – refleksje do dyskusji. (2008). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju

Regionalnego, Departament Koordynacji Polityki Strukturalnej.

Lowndes, V. (2006). Instytucjonalizm. W: D. Marsh i G. Stoker (red.), Teorie i metody w naukach społecznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podsumowanie I naboru na projekty otwarte w ramach Programu GOSPOSTRATEG. NCBR: Warszawa 2018 (materiał niepublikowany).

Rudnicki, S. (red.). (2011). Nowe perspektywy. Nauki społeczne dla gospodarki. Kraków: Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera.

Strategiczny program badań naukowych i prac rozwojowych „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków – GOSPOSTRATEG, 2017. Warszawa: NCBiR.

Surdej, A. (2006). Determinanty regulacji administracyjno‑prawnych w oddziaływaniu państwa na gospodarkę. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej..

Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. z 2016 r.

poz. 900, z późn. zm.).

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. 2006 Nr 227 poz. 1658 z późn. zm.).

Wnuk‑Lipiński, E. (1996). Demokratyczna rekonstrukcja z socjologii radykalnej zmiany społecznej. Warszawa: PWN.

Zybała, A. (2012). Polityki publiczne. Doświadczenia w tworzeniu i wykonywaniu programów publicznych w Polsce i w innych krajach. Jak działa państwo gdy zamierza/chce/musi rozwiązać zbiorowe problemy swoich obywateli? Warszawa: Krajowa Szkoła Administracji Publicznej.

Opublikowane
2018-09-06
Jak cytować
Kwieciński, L. (2018). GOSPOSTRATEG - rola nauk społecznych w strategicznym rozwoju kraju. Szanse i bariery. Horyzonty Wychowania, 17(42), 161-171. https://doi.org/10.17399/HW.2018.174212