Wybrane przestrzenie życia rodzinnego w kontekście nowomedialnym
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem jest zaprezentowanie potencjalnych oddziaływań nowych mediów na życie współczesnej rodziny. Jednym z czynników decydujących o tym, czy będzie to pozytywne, czy negatywne oddziaływanie, jest poziom kultury informatyczno‑informacyjnej jej członków, w tym przede wszystkim rodziców.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy prezentowanego artykułu dotyczy po‑ szukiwania odpowiedzi na pytania: Jak nowe media oddziałują na funkcjonowanie współczesnej rodziny? Jak ważnym wzorcem dla dziecka są rodzice kształtujący odpowiedzialne postawy aktywnego uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym?
PROCES WYWODU: W artykule przytoczyłam nowe pojęcie świata hybrydy jako przenikającego się świata realnego i wirtualnego. Zwróciłam uwagę na znaczenie kultury informatycznej i informacyjnej rodziców. Ukazałam, jakie są powody i skutki tego, że dzieci ulegają tak głębokiej immersji.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Dzięki nowym mediom współczesna rodzina funkcjonuje w świecie hybrydowym, który jest konwergencją świata realnego i wirtualnego. Nowe media wbrew pozorom nie przynoszą tylko jednego rodzaju efektu, tego negatywnego, o którym mówi się najczęściej. To, czy staną się one bardziej ciężarem, czy błogosławieństwem, zależy od człowieka.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z rozważań płynie wniosek wskazujący na konieczność uświadamiania rodzicom, że nowe media nie muszą mieć tylko i wyłącznie negatywnego wpływu na budowanie więzi rodzinnych, ale mogą się stać spoiwem wspólnie i ciekawie spędzanego czasu. Należy również uzmysłowić rodzicom, jakie następstwa niesie za sobą zjawisko sharentingu (ekshibicjonizmu rodzicielskiego), troll parentingu czy public shamingu (kid shaming). Wnioskuję o konieczność przeprowadzenia badań w celu ustalenia, czym kierują się rodzice, jaka jest ich motywacja lub zakres działań związanych z ujawnianiem informacji na temat swoich dzieci.
Bibliografia
Batorowska, H. (2009). Kultura informacyjna w perspektywie zmian w edukacji. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
Cieciura, M. (2012). Wybrane problemy społeczne i zawodowe informatyki. Warszawa: OZE.
Dec, M., Dereń, A., Grabek M. (2014). Obraz współczesnej rodziny a konsumpcyjny styl życia. W: U. Gruca-Miąsik (red.) Rodzina – centrum świata, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 171-182.
Doniec, R. (2017). Oblicza dzieciństwa w domu polskim lat powojennych na przykładzie wspomnień. W: A. Ładyżyński i M. Piotrowska, M. Kasprzak, (red.) Dom rodzinny w doświadczeniu (auto)biograficznym. Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 217-240.
Furmanek, W. (2012). Kultura informacyjna komponentem kultury pracy. Edukacja - Technika – Informatyka, 3/2, s. 13-24.
Giddens, A. (2001). Nowoczesnośc i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce póxnej nowoczesności. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN.
Goban, K. (2005). Cywilizacja medialna. Geneza. Ewolucja. Eksplozja. Warszawa: WSiP.
Gregorczyk, G. (2016). Znaczenie wzorca osobowościowego dorosłych w kształtowaniu postaw warunkujących twórcze i odpowiedzialne funkcjonowanie dzieci i młodzieży w społeczeństwie informacyjnym. W: H. Batorowska, Z. Kwiasowski (red.) Kultura informacyjna w ujęciu interdyscyplinarnym- teoria i praktyka. Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Bezpieczeństwa i Edukacji Obywatelskiej, Katedra Kultury Informacyjnej i Zarządzania Informacją, s. 188-200.
Kirwil, L. (2011). Polskie dzieci w Internecie. Zagrożenia i bezpieczeństwo – część 2. Częściowy raport z badań EU Kids Online II przeprowadzonych wśród dzieci w wieku 9-16 lat i ich rodziców. Warszawa: SWPS – EU Kids Online – PL.
Kwiasowki, Z. (2016). Znaczenie Internetu w wychowaniu. W: H. Batorowska, Z. Kwiasowski (red.) Kultura informacyjna w ujęciu interdyscyplinarnym- teoria i praktyka. Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Bezpieczeństwa i Edukacji Obywatelskiej, Katedra Kultury Informacyjnej i Zarządzania Informacją, s. 176-187.
Majak, K. (2013) Troll Parenting, czyli rodzice wyśmiewają własne dzieci w Internecie. Dostęp: 7.07.2018. Tryb dostępu: http://natemat.pl/60525,trollparenting-czyli-rodzice-wysmiewaja-wlasne-dzieci-w-internecie.
Maltz Bovy, P. (2013). The Ethical Implications of Parents Writing About Their Kids. The Atlantic, pobrane: http://www.theatlantic.com/sexes/archive/2013/01/the-ethical-implications-of-parents-writingabout-their-kids/267170/.
Milewski, M. (2006). Nowe media a komunikacja interpersonalna: ujęcie społeczno-kulturowe. Studia Płockie, 34, s. 183-192.
Morbitzer, J. (2016). Współczesna przestrzeń obecności człowieka – między realnością a wirtualnością. Pedagogika, 13. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas, s. 59-68.
Morbitzer, J. (2017). O (braku) refleksji nas współczesnym światem mediów. W: W. Skrzydlewski (red.). Kultura – edukacja - technologia kształcenia. Konteksty nowommeedialne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 89-104.
Ogonowska, A. (2015). Edukacja medialna jako forma profilaktyki uzależnień medialnych dzieci i młodzieży. Zarys problemu. W: A. Ogonowska, G. Ptaszek (red.). Edukacja medialna w dobie współczesnych zmian kulturowych, społecznych i technologicznych. Kraków: Wydawnictwo Impuls, s. 161-170.
Pomiankowska-Wronka, A. (2016). Rodzina w objęciach nowych mediów- Jak Internet wpływa na życie społeczne rodziny? W: K. Pujer, (red.) Rodzina i szkoła wobec szans i zagrożeń społeczno-cywilizacyjnych. Wrocław: Exante, s. 55-65.
Postman, N. (1992). Technopoly: The Surrender of Culture to Technology. New York: Wyd. Alfred a Knopf.
Waluś, S. (2019). Środki masowego przekazu w nowoczesnym świecie – szanse i zagrożenia dla współczesnej rodziny. W: V. Tanaś, W. Welskop (red.) Mass media we współczesnym świecie. Łódź: Wyd. Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu i Nauk o Zdrowiu, s. 143-151.
Słysz, A., Arcimowicz B. (2009). Przyjaciele w Internecie. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Sobczak, K. (2014). Tożsamość czy tożsamości? JA w świecie cyberrealnym. W: Z. Rykiel, J. Kinal (red.). Wirtualność jako realność. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 23-42.
Steinberg, S.B. (2017). Sharenting: Children’s Privacy in the Age of Social Media. Emory Law Journal, 839(66), s. 839–884.
Tapscott, D. (2010). Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. Tłum. P. Cypryański. Warszawa: WAiP.
Wallace, P. (2001). Psychologia Internetu. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Waluś, S. (2016). Współczesna rodzina wobec nowoczesnych technologii. W: K. Pujer, (red.) Rodzina i szkoła wobec szans i zagrożeń społeczno-cywilizacyjnych. Wrocław: Exante, s. 43-51.
Pruchnicka, J. (2012). Media Relations - promocja nauki i instytucji badawczych w mediach w Polsce i Europie, Marketing Instytucji Naukowych i Badawczych 1(2), 165-183, pobrane: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/ Marketing_
https://archiwum.radiozet.pl/Wiadomosci/Swiat/Portugalia-matka-ogolila-corce-glowe-bo-smiala-sie-z-chorej-na-raka-00029403), dn.11.10.2019.
Copyright (c) 2019 Anna Maria Pawiak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
