Reprezentacje rodziny w poradnikowych gatunkach dziennikarskich. Przykład kobiecej prasy powojennej
Abstrakt
Cel naukowy: Celem opracowania jest zaprezentowanie narzędzi, którymi posługiwali się powojenni dziennikarze do demonstrowania w prasie kobiecej kwestii rodzinnych oraz analiza tych przekazów na poziomie reprezentatywnym.
Problem i metody badawcze: W artykule wyróżnione zostały reprezentacje rodziny, które prezentowano na łamach prasy kobiecej w latach 1946-1947. Wskazano na szczególne znaczenie wymienionego okresu historycznego dla rozwoju prasy po wojnie oraz dla negacji pojęcia rodzin „przedwrześniowych”. Jako metodę badawczą zastosowano analizę treści, analizę genologiczną oraz badania literaturowe.
Proces wywodu: W toku rozważań poruszono kwestię pojęcia „czasu nieoznaczoności” oraz reprezentacji rodziny na łamach prasy tuż po zakończeniu II wojny światowej. Kolejno poruszono temat roli prasy kobiecej w procesie kształtowania świadomości o konstytutywnych cechach rodziny w XX wieku. Decydującą część opracowania stanowi analiza przekazów o rodzinie w kontekście genologii medialnej i zinterpretowanie dziennikarskich narzędzi stosowanych w celu wyróżnienia konkretnych jej cech. Wyłonione na podstawie analizy treści kreacje rodziny przedstawione są jako szansa na zintensyfikowanie zainteresowania kobiecą narracją historyczną.
Wyniki analizy naukowej: Analizowane przekazy dziennikarskie świadczą o dominacji tekstów afirmujących codzienną praktyczność oraz emocjonalność. Przekazy są tak konstruowane, by zapewnić czytelnika o autentycznym wpływie odbiorców na treść pisma. Przeważającym gatunkiem dziennikarskim pojawiającym się w analizowanym materiale są listy do redakcji, często adaptowane do innych gatunków dziennikarskich, instruktaże oraz reportaże wykazuje podobieństwo do opowieści true stories.
Wnioski, innowacje, rekomendacje: Dziennikarze powojennej prasy kobiecej uznali wyższość roli kobiet w rodzinie i prezentowali tę ideę za pomocą konkretnych narzędzi gatunkowych.
Bibliografia
Adamski, F. (1980). Modele małżeństwa i rodziny a kultura masowa.
Bednarski, H. (2009). Przemiany struktury i funkcji rodzin polskich w XX i XXI wieku. Mazowieckie studia humanistyczne. s. 198.
Budrowska, B. (2000). Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety.
Dziki, S. (1985-1986). Prasa polska w latach 1944-1948. Kwartalnik Historii Prasy Polskiej. 24/1.
Fidelis, M. (2006). Czy nowy matriarchat? Kobiety bez mężczyzn w Polsce po II wojnie światowej. W: A. Żarnowska i A. Szwarc (red.), Kobiety i rewolucja obyczajowa. Społeczno - kulturowe aspekty seksualności. Wiek XIX i XX. 432-435.
Fras, J. (2013). O typologii wypowiedzi medialnych i dziennikarskich.
Gromkowska, A. (2002). Kobiecość w kulturze globalne: rekonstrukcje i reprezentacje. s. 17-18.
Hajdo, M. (2006). Wizerunek kobiety jako matki, pracownika i działaczki społecznej prezentowany na łamach prasy kobiecej w latach 1948-1956. W: Dzieje najnowsze. 57.
Kalinowska-Witek, B. (2014). Rola, zadania i pozycja społeczna mężczyzny i kobiety w rodzinie w świetle wybranych czasopism kobiecych z lat 1864-1914, Wychowanie w Rodzinie. 10. s. 179.
Łozowska-Marcinkowska, K. (2010). Sprawy niewieście: problematyka czasopism kobiecych Drugiej Rzeczpospolitej. s. 133.
Maliszewski, A. (1980). Rodzina w polskich magazynach ilustrowanych. Kraków: OBP „Raporty”.
Markowska, D. (1986). Rola kobiety w polskiej rodzinie. W” E. Konecka (red.), Kobiety polskie.
Skrzypek, J. (1964). Etapy rozwojowe prasy w Polsce Ludowej. Zeszyty Prasoznawcze. 3, 66-67.
Słomkowska, A. (1980). Materialne zniszczenia i straty dziennikarstwa polskiego w wyniku II wojny światowe. W: Prasa w PRL. Szkice historyczne. s. 6.
Sokół, Z. (1998). Prasa kobieca w latach 1945-1995. s. 83.
Sokół, Z. (2003). Przyjaciółka - tygodnik kobiet (1948-1998), część II - lata marzec 1951 - marzec 1990. W: Kieleckie Studia Bibliologiczne. 107.
Sokół, Z. (2000). Wzór osobowy kobiety i model rodziny propagowany na łamach prasy kobiecej w latach 1945-1990. W: W. Chańska i B. Ulicka (red.), Polskie oblicza feminizmu. s. 66-85.
Stańczak-Wiślicz, K. (2010). Opowieści o trudach życia. Narracje zwierzeniowe w popularnej prasie kobiecej XX wieku.
Świda-Ziemba, H. (2003). Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży w świetle listów i pamiętników z lat 1945-1948.
Wojtak, M. (2004). Gatunki prasowe. 140.
Wolny-Zmorzyński, K., Kaliszewski, A., Snopek, J., Furman, W. (2014). Prasowe gatunki dziennikarskie.
Worsowicz, M. (2018). Gatunki w dziennikarstwie poradnikowym (na przykładzie prasy). Część II. Acta Universitatis Lodziensis. 225.
Zierkiewicz, E. (2002). Prasa kobieca versus pisma feministyczne. Między dobrowolnym zniewoleniem a wymuszoną emancypacją. W: E. Zierkiewicz i I. Kowalczyk (red.), Kobiety w kulturze popularnej. 42.
Copyright (c) 2020 Magdalena Idem
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
