O potrzebie odnalezienia swojego miejsca w świecie - humanistyczne inspiracje do działań wychowawczych

Słowa kluczowe: świadomość, myślenie, z/rozumienie, sprawstwo, zaangażowanie

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem podjętych rozważań jest wskazanie spójnych – w swej wymowie i znaczeniu, choć różnie określanych – dróg oraz procesów odczytanych jako inspiracje do działań wychowawczych, które wypływają z twórczości omawianych autorów.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy stanowi uświadomienie (jak uświadomić sobie oraz jak pomóc drugiemu człowiekowi uświadomić sobie?) możliwości kierowania swoim życiem zmierzające do doświadczenia odpowiedzialnego sprawstwa w swoich działaniach w różnych sferach życia człowieka. Zastosowane metody badawcze to analiza polegająca na wyodrębnieniu istotnych, dla podjętego celu, pojęć i kategorii (analiza porównawcza) oraz odczytaniu ich sensu i znaczenia w kontekście przyjętej problematyki badawczej (analiza treści) z zastosowaniem elementów metody wglądu fenomenologicznego i elementów hermeneutyki filozoficznej.

PROCES WYWODU: Wskazane przez wybranych autorów drogi stanowią możliwości sprzyjające odnajdywaniu siebie, a tym samym swojego miejsca w świecie w poczuciu sprawstwa i samostanowienia. Stanowią one pewne procesy i mechanizmy, które mogą i powinny inspirować do działań wychowawczych w duchu humanistyki.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Można je ująć w pięć kluczowych, niezbędnych/koniecznych w osiągnięciu wskazanego celu, kategorii, jakimi są: 1) narracja siebie i swoich aktywności (refleksja, autorefleksja, konwersacja wewnętrzna, dialog i wyobraźnia narracyjna); 2) stawianie sobie pytania o sens bycia w świecie w poczuciu autentyczności; 3) rozumienie siebie i otaczającej rzeczywistości; 4) odpowiedzialność za własne myślenie, mówienie, rozumienie i działanie; 5) zaangażowanie w rozwój osobisty i społeczny, zajmowanie stanowiska (świadomy sposób bycia w świecie).

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Stanowią one odczytane inspiracje, takie jak budzenie, poruszanie, wstrząsanie ku przemianie, ku lepszemu byciu sobą, ku rozwojowi w procesie wychowania. To działania (praxis) tworzą świadomość i tożsamość siebie, wyznaczając miejsce w świecie, dlatego wychowanie winno być sztuką życia odpowiedzialnego i satysfakcjonującego.

Biogram autora

Magdalena Joachimowska, Uniwersytet Kazimierza Wielkiegow Bydgoszczy;Wydział Nauk Pedagogicznych

Magdalena Joachimowska, dr nauk humanistycznych, pedagog, certyfikowany tutor, coach i trener PRIDE

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy; Katedra Pedagogiki Społecznej

Zainteresowania badawcze: pedagogika społeczna, zaangażowanie i uczestnictwo społeczne, edukacja środowiskowa, rozwój personalny, rodzicielstwo zastępcze, diagnostyka społeczna (superwizja i ewaluacja), wychowanie humanistyczne w kanonach klasyki, coaching i tutoring w działaniach pedagogicznych.

Udział w projektach unijnych POKL – prowadzenie warsztatów i szkoleń w obszarze pracy socjalnej w latach 2008-2018

Bibliografia

Archer M, 2013, Człowieczeństwo. Problem sprawstwa, Nomos, Kraków

Bęben D., 2016, Człowiek w horyzoncie dziejów i autentyczności bycia. Studia z filozofii Jana Patočki, WUŚ, Katowice

Chesterton G.K., 2008, Obrona człowieka, Apostolicum, Warszawa-Ząbki

Heidegger M., 1977, Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, Czytelnik, Warszawa

Heidegger M., 2000, Co zwie się myśleniem?, PWN, Warszawa-Wrocław

Heidegger M., 2010, Bycie i czas, PWN, Warszawa

Lorenc Wł., 2003, Hermeneutyczne koncepcje człowieka w kręgu inspiracji heideggerowskich, Scholar, Warszawa

Nussbaum M, 2008, W trosce o człowieczeństwo. Klasyczna obrona kształcenia ogólnego, WNDSW, Wrocław

Nussbaum M, 2016, Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów, BKL, Warszawa

Patočka J., Świat naturalny i fenomenologia, przekład Juliusz Zychowicz, PAT, Kraków 1987

Pelcová N., 2014, Wychowanie jako sztuka poruszania się w życiu, w: Forum pedagogiczne nr1/2014

Ricoeur P., 2005, O sobie samym jako innym, PWN, Warszawa

Ricoeur P., 2008, Czas i opowieść, tom 3: Czas opowiadany, Wydawnictwo UJ, Kraków

Rosner K., 1991, Hermeneutyka jako krytyka kultury, PIW, Warszawa

Witkowski L., 2010, Edukacja I humanistyka. nowe konteksty humanistyczne dla nowoczesnych nauczycieli, IBE, Warszawa

Witkowski L., 2018, Humanistyka stosowana. Wirtuozeria. Pasje. Inicjacje, Impuls, Kraków

Opublikowane
2020-10-20
Jak cytować
Joachimowska, M. (2020). O potrzebie odnalezienia swojego miejsca w świecie - humanistyczne inspiracje do działań wychowawczych. Horyzonty Wychowania, 19(52), 45-55. https://doi.org/10.35765/hw.1845
Dział
Artykuły tematyczne