Pytanie Dietricha Bennera o pedagogiczną legitymację szkoły

  • Marek Kościelniak Uniwersytet Jagielloński Instytut Pedagogiki
Słowa kluczowe: pedagogiczna legitymacja szkoły, teoria szkoły, pedagogika szkolna, krytyczna teoria szkoły, G.W.F. Hegel, J.F. Herbart, D. Benner

Abstrakt

W artykule opisane zostały istotne punkty rozważań Dietricha Bennera poświęconych pedagogicznej legitymizacji „ukszolnienia” wychowania i kształcenia, na podstawie książki tegoż autora Studien zur Didaktik und Schultheorie (1995). Śledząc główne wątki myśli Bennera, autor artykułu podejmuje refleksję nad znaczeniem przedstawionych przez berlińskiego teoretyka propozycji współczesnych możliwości uprawiania teorii szkoły i pedagogiki szkolnej oraz usiłuje odczytać implikacje sytuacji braku pedagogicznego uzasadnienia niezbędności szkoły dla całej pedagogiki. W opinii autora artykułu rozważania Bennera pozwalają bowiem dostrzec istotne powody do niepokoju o losy pedagogicznej wiedzy o szkole w tym, że szkoła niemal od zarania swojej nowożytnej historii obywa się bez pedagogicznej legitymacji, działając jako zależna od państwa instytucja społeczna, zadowalająca się mandatem społeczno-politycznym, na podstawie którego realizuje zadania leżące głównie w interesie państwa.

Bibliografia

Benner D., Studien zur Didaktik und Schultheorie. Pädagogik als Wissenschaft, Handlungstheorie und Reformpraxis. Band 3, Juventa Verlag, Weinheim und München 1995.

Benner D., Brüggen F., Theorien der Erziehungswissenschaft im 20. Jahrhundert. Entwicklungsprobleme - Paradigmen – Aussichten, w: D. Benner, H-E. Tenorth [Hrsg.]: „Bildungsprozesse und Erziehungsverhältnisse im 20.

Jahrhundert“. Zeitschrift für Pädagogik, Beiheft; 42, s. 240-263. Beltz Verlag. Weinheim 2000.

Benner D., Szkoła jako instytucja pedagogiczna? Herbarta teoria i krytyka szkoły, w: Herbart znany i nieznany. W dwusetną rocznicę wydania „Pedagogiki ogólnej”, red. J. Piskurewicz, D. Stępkowski, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2006.

Diederich J., Tenorth H.E., Theorie der Schule: ein Studienbuch zu Geschichte, Funktionen und Gestaltung, Cornelsen Scriptor Verlag, Berlin 1997.

Einsiedler W., Schulpädagogik. Eine Einführung. Schulpädagogischer Grundkurs, 2. Auflage, Verlag Ludwig Auer, Donauwörth 1975.

Meyer H., Schulpädagogik. Band I: Für Anfänger, Cornelsen Scriptor Verlag, Berlin 1997.

Stępkowski D., Myślenie transcendentalno-fenomenologiczne Dietricha Bennera (próba zdefiniowania), „Forum Pedagogiczne” 2011, t. 2, s. 323-359.

Stępkowski D., ‘Praxis’ w koncepcji pedagogiki Dietricha Bennera, „Kwartalnik Pedagogiczny” 2008, nr 3, s. 19-58.

Stępkowski D., Związek szkoły, państwa i Kościoła w ujęciu Herbarta, „Przegląd Pedagogiczny” 2010, nr 1, s. 9-23.

Studienbuch Schulpädagogik, red. J. Apel, W. Sacher, Verlag Julius Klinkhardt, Bad Heilbrunn 2007.

Opublikowane
2014-09-30
Jak cytować
Kościelniak, M. (2014). Pytanie Dietricha Bennera o pedagogiczną legitymację szkoły. Horyzonty Wychowania, 14(31), 75-94. https://doi.org/10.17399/HW.2015.143104
Dział
Artykuły tematyczne